Röportaj
Emek veren mi annedir yoksa doğuran mı?
Bertolt Brecht’in yazdığı, Sadri Alışık Tiyatrosu tarafından sahnelenen “Kafkas Tebeşir Dairesi” mülkiyet ve emek ilişkisini sorgulayan vurucu bir oyun. Başarılı koreografisi ve orkestra tarafından seslendirilen güçlü müzikleriyle, kendimizi enerjisi yüksek bir oyunda bulduk. Epik tiyatronun kurucusu olarak bilinen Bertolt Brecht, bu eserinde hayatı boyunca savunduğu değerleri kaleme almış. Oyunun sonunda tam da Brecht’in isteyeceği gibi kendine şu soruyu soruyor insan: Emek mi daha değerlidir yoksa mülkiyet mi?
Bir tarafta çocuğu doğuran ama saraydan kaçarken bebeği yerine kıyafetlerini almayı tercih eden, prenses! Diğer tarafta, terk edilmiş bebeği sahiplenen ve kendi çocuğu gibi özveriyle büyüten Gruşa!
Oyunun ilk perdesinde Songül Öden’in canlandırdığı Gruşa karakterini ve yaşadığı zorlukları izliyoruz. Yeri geldiğinde aç kalıyor ama bebeğini her zaman doyurup koruyor. Gruşa, iyilik ve emek gibi kavramları işliyor hafızalarımıza. Oyunun sonunda sorularımızı cevaplayan Songül Öden, oyun için ne kadar çalıştıklarının altını çiziyor. Bu tür oyunların çok sık sahnelenmediğini, özel tiyatroların bu tarz oyunları çok destekleyemediğini, bu yüzden de izleyicilerin oyuna büyük ilgi gösterdiğini söylüyor bize.
İkinci perdede Levent Ülgen’in başarılı performansı göz dolduruyor. Adalet ve adaletin işleyişinin anlatıldığı bölümde, usta oyuncuyu Yargıç Azdak rolüyle izliyoruz. İkna kabiliyeti sayesinde tesadüfen yargıç olmuş ve pek çok yargıca taş çıkaracak kadar adil kararlar veren Azdak, bebeğin kimde kalacağını belirliyor.
Oyunun sonunda meşhur “Tebeşir Dairesi” sahnesi bekliyor izleyicileri. Karar anında nefesler tutuluyor. Yargıç Azdak, kendine has yöntemlerle bebeğin annesini seçiyor. Mülkiyeti temsil eden prenses yerine emeğin temsilcisi Gruşa alıyor çocuğun velayetini.
Kafkas Tebeşir Dairesi’nin akılda kalan unsurlarından biri de sahne dekoru! Ahşap kasaların özenle yerleştirildiği minimal bir tasarımla etkileyici bir atmosfer yakalanmış. Sahnenin ortasına asılmış bir çengel, tüm oyunda kullanılıyor. Tabii bu atmosferin tek sırrı, dekor tasarımı değil. Koreografi, orkestra, kostümler ve güçlü bir ekip bir araya gelince başarılı bir müzikal oyun çıkmış ortaya.
Tıpkı Songül Öden’in dediği gibi, çok sık seyretme imkanı bulunmayan bu tarz iddialı oyunları kaçırmamanızı öneriyoruz. Songül Öden ve Levent Ülgen’in izleyiciyi başka dünyalara sürüklediği Kafkas Tebeşir Dairesi, 8 Kasım’a kadar sahnede olacak.
