Sanat
İstanbul Tasarım Bienali İnsanı Kurcalıyor!
Biz insan mıyız? sorusunu soran 3. İstanbul Tasarım Bienali, bugün başladı. Basın toplantısında festivalin küratörleri Beatriz Colomina ve Mark Wigley bienalin insan hayatının her yerinde rastladığı tasarımlarla ilgilendiğini anlattılar. Yani aslında “tasarım” dendiğinde aklınıza kıyafet, moda ve aksesuar geliyorsa bu tanımı biraz daha genişletmeniz gerekiyor. Tasarımı insan elinden çıkan, kurgulanmış, yerleştirilmiş bütün objeler olarak betimliyor bienal. İnsan evrimini en iyi objeler üzerinden anladığımızı ve insanın ne olduğunu ancak objelere bakarak çözebileceğimizin altını çiziyor. Tasarım Bienali insana arkeolojik bir canlı olarak bakmak üzerine kurgulanmış.
Bizi biz yapan nedir? gibi açık uçlu bir soruya kafa karıştırıcı cevaplar arayıp, daha da kafa karıştıran sorularla çıkacağınız bir etkinlik Tasarım Bienali.
Mesela,
Bundan milyonlarca yıl sonra bir akıllı telefon bulan arkeologlar “selfie” kavramını bugün anladığımız gibi anlayabilecekler mi?
Her zaman her yerde kendimizi, kendi yaptığımız araçlarla izliyoruz. Kameralar, güvenlik sistemleri, sensörler ve binlerce tasarımla kendimize bakıyoruz, peki ne görüyoruz?
Dünyanın her yerinde ormanların büyük çoğunluğu katlediliyor. Bu durumun insan ırkının diğer ırkları yok ederek egemenliğini yaymak istemesi olarak düşünmüş müydünüz hiç? Endonezya’da 20.000’den fazla gorilin katledilmesini soykırım olarak değerlendirmekten bizi alıkoyan nedir?
Bir de bakalım küratörler temayı nasıl özetliyor:
“İnsanlar ürettikleri tasarımların etkisiyle köklü değişimler geçirirken tasarım dünyası da bir yandan genişliyor. Her şeyin tasarlandığı bir devirde yaşıyoruz: Büyük bir özenle şekillendirdiğimiz kişisel görünümümüz ve dijital kimliğimiz, bizi çevreleyen kişisel cihazlar, yeni maddeler, ara yüzler, ağlar, sistemler, altyapılar, veriler, kimyasallar, organizmalar ve genetik kodların hepsi tasarlanıyor. Her gün uzayın derinliklerinden kendi bedenimiz ve beynimizin derinliklerine uzanan binlerce tasarım katmanını tecrübe ediyoruz.
Tasarım, dünya hâline geldi. İnsanı insan yapan şey de tasarım. İlk aletlerden, katlanarak genişleyen insan kabiliyetine, sosyal yaşamın temelinde tasarım var. Öte yandan tasarım, eşitsizlikler ve yepyeni görmezden gelme biçimleri de oluşturuyor. Bir yandan dünyada hiç olmadığı kadar insan savaş, kanunsuzluk, yokluk ve iklim şartları nedeniyle zorunlu olarak yerinden olurken, diğer yandan insanın genetik yapısı ve iklimin kendisi aktif olarak yeniden tasarlanıyor. Artık “iyi tasarım” olgusuna sığınamayız. Tasarımın baştan tasarlanması gerekiyor.”
Bienal sergileri ücretsiz olarak Karaköy’deki Galata Özel Rum İlköğretim Okulu, Studio-X Istanbul, DEPO, bomontiada’da yer alan Alt Sanat Mekânı ve girişin müze biletiyle yapılacağı Sultanahmet’teki İstanbul Arkeoloji Müzeleri’nde gezilebilir.
