Sanat

Biletix / 09/11/2022

Sırp Asıllı Yönetmen: Emir Kusturica Kimdir?

Multidisipliner sanatçı Emir Kusturica'ya yakından bakalım.

1954 Saraybosna doğumlu Sırp yönetmen Emir Kusturica aynı zamanda aktör, senarist ve müzisyen. Babası gazeteci, annesi mahkeme katibi olan Kusturica, boşnak bir ailede dünyaya gelmiş. Gençlik yıllarında beyaz perdeyle tanışan yönetmen, sinemadan önce müzikle ilgilenmeye başladı. Çok yönlü kişiliğiyle birçok başarılı projeye imza atan Emir Kusturica; Altın Palmiye, Cannes ve César gibi ödül törenlerinden “En İyi Yönetmen” ödülüne sahip.

Beyaz Perdeyle Tanışma

Emir Kusturica, Prag Sahne Sanatları Akademisi’nden mezun. Mezuniyetinin ardından Yugoslavya televizyonu için kısa filmler yönetmeye başladı. İlk uzun metrajlı film yönetmenliği denemesini ise 1981 yılında yayımlanan ‘’Do You Remember Dolly Bell?’’ isimli filmle yaptı. Bu film Kusturica’ya Venedik Film Festivali’nde ‘’En İyi Yönetmen’’ dalında ‘’Gümüş Aslan’’ ödülünü kazandırdı. Yönetmen, aynı yıl Saraybosna Sahne Sanatları Akademisi’nde öğretim görevliliğine başladı ve görevini 7 yıl sürdürdü.

Kusturica, ikinci uzun metrajlı film yönetmenliğini ise 1985 yılında yayımlanan ‘’When Father Was Away on Business’’ ile yaptı. Bu filmle Cannes Film Festivali, Amerikan Akademi Ödülleri ve 5 Yugoslav ödülüne aday gösterildi. Yönetmene global bir ün getiren proje ise 1988 yılında yayımlandı: Time of the Gypsies (Çingeler Zamanı). Roman kültürünü ve gençliğini anlatan fantastik suç draması, Kusturica’ya César ve Altın Palmiye adaylığı getirirken, Cannes Film Festivali’nde ‘’En İyi Yönetmen’’ ödülünü kazandırdı.

Time of the Gypsies (1988) ORIGINAL TRAILER [HD]

Başarılı yönetmen Amerika’daki ilk filmi Arizona Dream’i 1993’te, Altın Palmiye ödüllü filmi Underground’u ise 1995’te yönetti. 1998’de yayımlanan ‘’Black Cat, White Cat’’ filmiyle Venedik Film Festivali’nde ‘’Gümüş Aslan’’ kazandı. Başarılı yönetmen 2002 yılında UNICEF tarafından Sırbistan’ın Ulusal Büyükelçisi ilan edildi. Birçok film töreninde jürilik yapan Kusturica, yönetmenlik ve oyunculuk çalışmalarına da devam etti.

Emir Kusturica’nın Müzisyen Kimliği

1986 yılında çingene tekno-rock grubu ‘’No Smoking’’e katılan Emir Kusturica, 1988’e kadar grupta bas gitarist olarak yer aldı. Grup, etkin olduğu yıllarda ismini ‘’Emir Kusturica & No Smoking Orchestra’’ olarak değiştirdi. 1999 yılında Universal ile anlaşma imzalayan üyeler, Unza Unza Time ismini verdikleri ilk stüdyo albümlerini yayımladı. Uluslararası turlara çıkmaya başlayan No Smoking, Emir Kusturica’ya klip yönetmenliği yapma şansı da verdi.

Emir Kusturica & The No Smoking Orchestra - Unza Unza Time (Full Album)

Çok yönlü kişiliğiyle hayranlık uyandıran Kusturica’nın multidisipliner bir sanatçı olduğunu söylemiştik. Öyle ki müzik tutkusuyla çıktığı sanat yolculuğu başarılı yönetmeni beyaz perde ile buluşturdu. Emir Kusturica ilk belgesel filmini kendi müzik grubu ‘’No Smoking’’den esinlenerek hazırladı. ‘’Super 8 Stories’’ ismini verdiği belgeseli, Chicago Uluslararası Film Festivali’nde ‘’En İyi Belgesel Film” dalında gümüş plaketin sahibi oldu. Projelerine hız kesmeden devam eden Emir Kusturica, ‘’Life is a Miracle’’ (Bir Mucizedir Yaşamak) isimli filmiyle Cannes Film Festivali’nde yer aldı. Sanatçının güncel resmi ikametgahı ise ‘’Life is a Miracle’’ filmi için bir kısmını yeniden inşa ettirdiği Drvengrad kasabası.

Senarist Emir Kusturica: Çingeneler Zamanı

Kusturica ve Nele Karajlić 2007 yılında ‘’Çingeneler Zamanı’’ filminden esinlenilen ve aynı adı taşıyan bir punk operası tasarladı. Kusturica’yı senarist koltuğuna oturtan projenin ilk tohumları 2002 yılında atıldı. Opera, hasta kız kardeşinin tedavi masraflarını çıkarmak için İtalya’ya göç eden bir çingene gencin hikayesini konu alıyor. Operanın librettosunu kaleme alan Kusturica, Goran Bregović tarafından bestelenen orijinal film müziklerini ‘’No Smoking’’ üyesi Dejan Sparavalo ile yeniden besteledi. Prömiyeri Haziran 2007’de Paris’te yapılan oyun, eleştirmenlerden olumlu tepkiler aldı.

1988 yılından bu yana bir başyapıt olarak kabul edilen Çingeneler Zamanı, Kumbara Görsel Sanatlar Tiyatrosu’nun prodüksiyonuyla müzikal olarak sahneleniyor!

1980’ler Yugoslavya’sına ışık tutan Çingeneler Zamanı Müzikali, neşeyle dolu çingenelerin hayatlarındaki karanlığı açığa çıkarıyor. Kızını kaybetmiş bir büyükanne, hayatı acılarla dolu bir anne Hatica, para tutkunu Perhan ve Hollywood hayalleriyle yanıp tutuşan Azra. Bir çingene ailesinin hikayesine odaklanan müzikalin yönetmen koltuğunda Vural Bingöl oturuyor. Çingeneler Zamanı Müzikali (Ederlezi); İstanbul, İzmir, Ankara, Eskişehir, Mersin ve daha birçok şehri ziyaret edecek. Emir Kusturica’nın ölümsüz eserine yeniden hayat veren müzikalin detaylarını incelemeyi unutmayın.