MÜZİK
Caz Müziğin Ortaya Çıkış Hikayesi Nedir?
Fonda caz, radarımızda cazın tarihçesi var!
Afro-Amerikan kültürünün müziğe mirası: Caz. İlk örnekleri 1900’lü yılların Amerikası’nda ortaya çıkan caz türü, köken olarak New Orleans, Louisiana’ya dayanıyor. Afro-Amerikan topluluklarının ürettiği müzik tarzı, içerisinde swing, doğaçlama, blues ve çoklu ritim gibi birçok teknik barındırıyor. Gelişiminde pek çok tarihi olaya ve değerli sanatçıya şahitlik eden caz müzik şimdilerde dünyanın en popüler müzik tarzları arasında.
‘’Caz’’ın Kısa Tarihi
İlk tohumları 20. yüzyılda atılan caz müzik, 1917 yılında Dixieland Jazz Band’in ilk plaklarını yayımlamasıyla resmi olarak tarihteki yerini aldı. Dixieland’in başlattığı caz akımı 1920 – 1930 dönemini etkisi altına almayı başardı. Öyle ki bu akım 1930’lara kadar devam etti ve müzik otoriteleri tarafından ‘’Caz Çağı’’ olarak adlandırıldı. Orduda kullanılan enstrümanlar caz müziğin önemli elementleri haline geldi. Birçoğu siyahi alaylı müzisyenlerden oluşan küçük gruplar da bu dönemde kuruldu.
Cazın ilk ortaya çıkış tarihi olarak 1900’ler işaret edilse de aslında cazı araştırmak için daha eskilere uzanabiliriz: 1880’ler, New Orleans. New Orleans’ta gelişmeye başlayan caz müzik; Los Angeles, New York ve Chicago gibi büyük eyaletlere taşındı. ‘’Caz’’ olarak adlandırılan son şekline ise 1920’lerde ulaştı. Kendisine ait bir yer edinene kadarsa soul, füzyon, smooth ve Latin caz gibi birçok alt türden beslendi. En önemli özelliklerini ise ‘’blues’’dan aldı.
1920’ler: Caz Çağı
1920’ler Amerikası’nın en önemli gelişmesi: Alkol yasağı. Peki, alkol yasağının caz müziğinin gelişimine etkisi neydi? 1920 – 1933 yılları arasında Amerika’da alkollü içkilerin satışı yasaklandı. Bu durum illegal alkol satışı gerçekleştiren yeraltı barlarının ortaya çıkmasına neden oldu. Yasakları kabul etmeyen insanlar işte tam bu barlarda özgür müziğin elçisi cazı inşa etti.
1918’de Paul Whiteman ve orkestrası, 1919’da Orijinal Creole Jazz Band, 1922’de Bessie Smith ve 1924’de The Wolverines gibi başarılı caz müzisyenler ortaya çıktı. Whiteman ve orkestrası 1924’de Rhapsody’in Blue adlı unutulmaz eseriyle caz müziği bir forma oturttu. 1930’lara kadar etkisini devam ettiren hit parça; cazın teması, enstrümanları, dansı ve dinleyici kitlesi gibi önemli ana hatlarını çizdi.
Cazın Temelleri: Stiller
Tüm müzik tarzlarında olduğu gibi caz da gelişimi sırasında pek çok form değiştirdi. 1920 Caz Çağı’na kadar Ragtime, Dixieland ve Chicago stilleri hakim oldu. 1930 sonrasında ise Swing, Bebop, Cool Jazz, Free Jazz ve Electric Jazz gibi stiller ortaya çıktı. Klasik müzik armonisine zıt bir noktada duran caz müziğin en önemli değişkeni bu stiller arasında doğdu: Doğaçlama. Caz müziğin özgürlükçü temellerini ortaya çıkaran doğaçlama tekniği, müzisyen ve seyirci arasındaki özel bir iletişim kurma şekliydi.
1990’larda etkisini kaybetmeye başlayan caz kültürü, ‘’eskiye dönüş’’ akımı ile yeniden gündeme geldi. Caz plakları yeniden çok satanlarda yer almaya başladı. Caz müziğin icra edildiği mekanlar yüzlerce insanı ağırlamak için kapısını araladı. Frank Sinatra, Dean Martin, Louis Armstrong, Anita O’Day ve Norah Jones gibi yıldız isimler hala caza yön veren isimler olarak listelerimizde.
Caz müziğe farklı bir bakış açısı getiren Postmodern Jukebox ile ilgili yazdığımız blog içeriğine göz atmayı unutmayın.
Son yıllarda sevilen caz parçalarını bir çalma listesinde buluşturduk. Keyifli dinlemeler.
Ülkemizde Caz Durakları
Popülerliğini hiç kaybetmeyen caz müzik, birçok festival ve etkinlikle sevenlerini bir araya getirmeye devam ediyor. Peki, bu sonbahar caz takviminde hangi etkinlikler yer alıyor?
